Is de werkgever aansprakelijk voor schade van een zelfstandige?

Als ondernemer zult u vaak werknemers in dienst hebben. Daarnaast is het mogelijk dat u voor bepaalde werkzaamheden een extern persoon of bedrijf inhuurt zoals een uitzendkracht of een zelfstandige zonder personeel (zzp). Dit zijn geen werknemers, althans niet bij u. De uitzendkracht is namelijk een werknemer van het uitzendbureau en een zzp’er is een eenmansbedrijf.

Voor werknemers in Nederland geldt dat zij verplicht verzekerd zijn. Deze verzekeringen worden ook wel sociale verzekeringen genoemd. De sociale verzekering bestaat uit een werknemersverzekering en een volksverzekering. De werknemersverzekeringen voorzien in een uitkering ingeval van onvrijwillige werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of ziekte. De volksverzekering verplicht de werkgever en de werknemer een premie te betalen voor de AOW, Anw en de AWBZ. Let wel, deze verzekeringen gelden in principe alleen voor uw eigen werknemers.

Dient u voor zzp’ers ook een verzekering af te sluiten of moeten zij hier zelf zorg voor dragen?

In principe heeft u als opdrachtgever geen verzekeringsplicht ten aanzien van een zzp’er. Zij dienen zelf voor hun verzekering te zorgen, aangezien zij geen werknemer bij u zijn. Ingeval van schade kunnen zij zelf een beroep doen op hun eigen verzekering, waardoor u als opdrachtgever niet voor de schade hoeft op te draaien.

Er doen zich echter gevallen voor waarin de opdrachtgever wel aansprakelijkheid gesteld kan worden voor schade die een persoon lijdt met wie géén arbeidsovereenkomst bestaat, maar die wel arbeid verricht in de uitoefening van het bedrijf van de opdrachtgever. Bijvoorbeeld ingeval van ingeleend personeel, zoals een uitzendkracht. De uitzendkracht kan zowel de opdrachtgever als zijn eigen werkgever aanspreken voor de door hem geleden schade als gevolg van bijvoorbeeld een bedrijfsongeval. De vraag is of deze bescherming tevens voor een zzp’er geldt?

Stel, de zzp’er krijgt tijdens zijn werkzaamheden voor de opdrachtgever een ernstig ongeluk en verliest daardoor zijn been. De zzp’er kan niet meer zijn werk uitoefenen en leidt daardoor enorme schade. De zzp’er heeft geen arbeidsongeschiktheidsverzekering afgesloten voor zichzelf en wil nu de opdrachtgever aansprakelijk stellen voor zijn schade. Het hierboven beschreven geval geldt eigenlijk alleen voor werknemers of ingeleend personeel en dus niet voor zelfstandigen. Van zelfstandige ondernemers mag worden verwacht dat zij zelf zorg dragen voor een adequate verzekering. Desalniettemin heeft de Hoge Raad onlangs geoordeeld dat een opdrachtgever tevens aansprakelijk kan zijn voor de schade van een zzp’er, indien de schade is veroorzaakt tijdens het verrichten van arbeid in de uitoefening van het beroep of bedrijf.

Dat zal trouwens lang niet altijd het geval zijn: zzp’ers worden nu juist vaak ingeschakeld voor werk dat niet door de eigen werknemers wordt of kan worden gedaan, werk dat zich incidenteel voordoet (denk aan werkzaamheden aan het bedrijfspand zoals schilderen, reparaties of loodgieterswerk) dan wel werk dat juist structureel is uitbesteed. In deze gevallen is de opdrachtgever niet aansprakelijk, aangezien die werkzaamheden niet tot de normale bedrijfsvoering behoren. Het aantal zzp’ers dat een beroep op de uitspraak kan doen zal dus beperkt zijn. In het onderhavige geval kon de zzp’er aannemelijk maken dat de werkzaamheden wel tot de reguliere bedrijfsoefening behoorden en dat ook werknemers van de opdrachtgever dezelfde werkzaamheden verrichten. De opdrachtgever kon dan ook met succes aansprakelijk gesteld worden voor de schade die de zzp’er lijdt en in de toekomst nog zal lijden.

Wilt u meer weten over dit onderwerp, onze bedrijfsjuristen van Bedrijfsjurist op Maat €® helpen u.